Akciğer Enfeksiyonları

Zamanında Müdahale Edilmeyen Enfeksiyon, Hayat Kalitesini Düşürebilir
Akciğer Enfeksiyonları Nedir?
Akciğer enfeksiyonları, akciğer dokusunun veya hava yollarının mikroorganizmalar (bakteri, virüs, mantar) nedeniyle iltihaplanması sonucu oluşur.
Hafif seyreden solunum yolu enfeksiyonlarından, hayatı tehdit eden zatürre (pnömoni) gibi ağır tabloya kadar geniş bir yelpazede görülebilir.
Erken tanı ve doğru tedavi, hastalığın ilerlemesini önler ve komplikasyon riskini en aza indirir.
Sık Görülen Akciğer Enfeksiyonları
1. Zatürre (Pnömoni):
Akciğer dokusunun iltihaplanmasıyla oluşur. Bakteriyel, viral ya da atipik nedenlerle gelişebilir.
Yaşlılar, KOAH hastaları ve bağışıklığı zayıf bireylerde daha ağır seyreder.
2. Bronşit:
Akciğere hava taşıyan bronşların iltihaplanmasıdır. Özellikle sigara içenlerde ve hava kirliliğine maruz kalanlarda daha sık görülür.
3. Tüberküloz (Verem):
Mycobacterium tuberculosis adlı bakterinin neden olduğu, bulaşıcı ve uzun süreli bir enfeksiyondur. Kronik öksürük, gece terlemesi ve kilo kaybı ile seyreder.
4. Fungal (Mantar) Enfeksiyonları:
Bağışıklık sistemi zayıf bireylerde görülür. Aspergilloz gibi nadir ancak ciddi enfeksiyonlar bu gruba girer.
Belirtiler Nelerdir?
-
Kuru ya da balgamlı öksürük
-
Ateş, titreme
-
Nefes darlığı
-
Göğüs ağrısı
-
Hırıltılı solunum
-
Halsizlik, iştahsızlık
-
Terleme (özellikle gece)
-
Kanlı balgam (ileri durumlarda)
Bu belirtiler birkaç gün içinde kötüleşiyorsa veya ateş kontrol altına alınamıyorsa, mutlaka uzman değerlendirmesi gerekir.
Kimler Risk Altındadır?
-
65 yaş ve üzeri bireyler
-
KOAH, astım gibi kronik akciğer hastalığı olanlar
-
Sigara içenler
-
Bağışıklık sistemi zayıf kişiler (kanser hastaları, HIV+, diyabetikler)
-
Yoğun bakımda veya uzun süre yatan hastalar
-
Aşıları eksik olan bireyler
Bu gruplarda enfeksiyonlar daha hızlı yayılabilir ve komplikasyon riski daha yüksektir.
Tanı Nasıl Konur?
Tanı için öncelikle detaylı bir hasta öyküsü ve fizik muayene yapılır. Ardından:
-
Akciğer grafisi ve/veya BT (tomografi)
-
Kan testleri (CRP, tam kan sayımı, sedimantasyon)
-
Balgam kültürü ve antibiyogram
-
Gerekirse hızlı COVID-19 ya da grip testleri
-
Oksijen saturasyonu takibi
Bu testler enfeksiyonun türünü, yayılımını ve şiddetini belirlemede yardımcı olur.
Tedavi Yöntemleri
1. İlaç Tedavisi
-
Bakteriyel enfeksiyonlarda uygun antibiyotikler
-
Viral enfeksiyonlarda antiviral ilaçlar (gerekirse)
-
Ateş düşürücüler ve balgam sökücüler
-
Gerekirse kortikosteroidler
2. Oksijen Tedavisi
-
Oksijen seviyesi düşen hastalarda, destek amaçlı verilir.
3. Sıvı ve Beslenme Desteği
-
Ateşli dönemlerde vücut sıvı dengesi bozulabilir. Özellikle yaşlı bireylerde bu dengeyi sağlamak kritiktir.
4. Hastane Yatışı
-
Şiddetli vakalarda, özellikle zatürreye bağlı solunum yetmezliği gelişenlerde hastane yatışı gerekebilir.
Korunma Yolları
-
Sigara bırakılmalı
-
Grip ve zatürre aşıları düzenli olarak yaptırılmalı
-
El hijyenine dikkat edilmeli
-
Kronik hastalıklar kontrol altında tutulmalı
-
Hava kirliliğinden mümkün olduğunca uzak durulmalı
Neden Erken Tanı Önemlidir?
Tedavi edilmemiş akciğer enfeksiyonları;
-
Solunum yetmezliğine
-
Akciğer zarında sıvı birikimine (plevral efüzyon)
-
Kalp üzerindeki yükün artmasına
-
Enfeksiyonun kana karışarak sepsise yol açmasına neden olabilir
Bu nedenle, belirtiler başladığında erken müdahale yaşamsal önem taşır.
Nefesinize Kulak Verin
Akciğer enfeksiyonları, doğru ve zamanında tedaviyle tamamen iyileşebilen durumlardır.
Öksürüğünüz uzun sürdüyse, nefes almakta zorlanıyorsanız ya da geçmeyen ateşiniz varsa, beklemeden profesyonel destek alın.